Σχέδιο δράσης για θέματα φύλου

Την περίοδο 2021-2022, τα πρώτα χρόνια εφαρμογής του νέου σχεδίου δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου (GAP III), η Ευρωπαϊκή Ένωση δέσμευσε 22,4 δισ. ευρώ για να συμβάλει στην οικοδόμηση ενός κόσμου με περισσότερη ισότητα των φύλων, όπως αναφέρει η κοινή ενδιάμεση έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης σχετικά με την εφαρμογή του GAP III που μόλις δημοσιεύτηκε. Η ΕΕ έχει στηρίξει τις χώρες εταίρους και την κοινωνία των πολιτών για τη βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά την ισότητα των φύλων, προσπάθεια που έφερε μετασχηματιστικά αποτελέσματα όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την αύξηση της προστασίας των γυναικών και των κοριτσιών από την έμφυλη βία, τη διεύρυνση της συμμετοχής τους στον δημόσιο και πολιτικό βίο, τη βελτίωση της πρόσβασή τους στην εκπαίδευση, την υγεία και την κοινωνική προστασία και την οικονομική τους ενδυνάμωση, ως μέρος της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη».

Προκειμένου να αξιοποιήσει τα επιτεύγματα αυτά, η ΕΕ παρατείνει τη διάρκεια του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου από το 2025 έως το 2027 με στόχο έναν κόσμο με ισότητα των φύλων.

Τρία έτη εφαρμογής του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου

Σε πολλά μέρη του κόσμου, τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών απειλήθηκαν, περιορίστηκαν ή καταργήθηκαν τελείως — με αποτέλεσμα να οπισθοχωρήσει σε μεγάλο βαθμό η σημαντική πρόοδος που επιτεύχθηκε κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. Για τους λόγους αυτούς, αφότου εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2020, το σχέδιο δράσης για θέματα φύλου ΙΙΙ έχει θέσει τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ενδυνάμωση, ιδίως των γυναικών και των κοριτσιών, στην πρώτη γραμμή του θεματολογίου της εξωτερικής δράσης της ΕΕ σύμφωνα με τους στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη και άλλες διεθνείς δεσμεύσεις.

Το ποσοστό των νέων εξωτερικών δράσεων που έχουν ως κύριο ή σημαντικό στόχο την ισότητα των φύλων αυξήθηκε από 64,71 % το 2019, όταν δεν είχε ακόμη τεθεί σε εφαρμογή το GAP III, σε 72 % το 2022, αύξηση που δείχνει ότι σημειώνεται πρόοδος προς την επίτευξη του στόχου του 85 % έως το 2025. Τα κονδύλια που παρέχει η ΕΕ υπέρ της ισότητας των φύλων και της ενδυνάμωσης των γυναικών αυξήθηκαν από περίπου 9 δισ. ευρώ το 2021 σε 13 δισ. ευρώ το 2022. Η στρατηγική Global Gateway, η οποία δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2021, θα ενισχύσει περαιτέρω την ισότητα των φύλων με την ενσωμάτωση των στόχων του GAP III σε αυτήν.

Το 2022, η ισότητα των φύλων περιλαμβανόταν στην ημερήσια διάταξη των διαλόγων για την πολιτική, την ασφάλεια και/ή τα ανθρώπινα δικαιώματα μεταξύ της ΕΕ και περίπου 100 χωρών εταίρων. Οι διάλογοι με 33 χώρες επικεντρώθηκαν αποκλειστικά στην ισότητα των φύλων. Επιπλέον, οι αντιπροσωπείες της ΕΕ έχουν καταρτίσει 131 σχέδια εφαρμογής σε επίπεδο χώρας για την προσαρμογή του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου στις τοπικές συνθήκες, ενισχύοντας την προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη» της ΕΕ και των κρατών μελών της.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της συνεργάστηκαν και προώθησαν ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, συμβάλλουν στις εργασίες της Επιτροπής για τη Θέση των Γυναικών, αυξάνουν τη συμμετοχή γυναικών και κοριτσιών στον πολιτικό και δημόσιο βίο, ενισχύουν την υποστήριξη προς τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών και προωθούν τον συνυπολογισμό της διάστασης του φύλου στη λήψη των αποφάσεων για το κλίμα και την ψηφιακή διαδικασία λήψης αποφάσεων. Στο πλαίσιο των ανησυχητικών μετατοπίσεων στον τομέα της ασφάλειας, και των ανταγωνισμών γεωπολιτικής ισχύος, η εφαρμογή του θεματολογίου για τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια και η δέσμευση για ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των απειλών για την ασφάλεια καθίσταται όλο και πιο σημαντική.

Ιστορικό

Το σχέδιο δράσης για θέματα φύλου είναι η φιλόδοξη στρατηγική της ΕΕ με την οποία συμβάλλει στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), ιδίως του ΣΒΑ 5, επιταχύνοντας την πρόοδο όσον αφορά την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών ως προτεραιότητα όλων των εξωτερικών πολιτικών και δράσεων της ΕΕ, μεταξύ άλλων ως ένα από τα κεντρικά σημεία της στρατηγικής Global Gateway. Επιδιώκει να ενδυναμώσει τις γυναίκες και τα κορίτσια σε όλη τους την πολυμορφία ώστε να συμμετέχουν και να αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις ισότιμα στην κοινωνική, οικονομική, πολιτική ζωή και να έχουν λόγο σε όλες τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, σε όλα τα πεδία του δημόσιου και του ιδιωτικού βίου.  

Σε αυτή τη δύσκολη παγκόσμια συγκυρία, η ΕΕ δεσμεύεται εκ νέου υπέρ των πολιτικών στόχων και των στόχων πολιτικής του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου και θα ενισχύσει περαιτέρω τον αντίκτυπό του παρατείνοντας τη διάρκειά του, από την περίοδο 2021-2025 που είχε προβλεφθεί αρχικά, έως το τέλος του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου το 2027.

Η ΕΕ θα συνεχίσει να ενισχύει την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου αυξάνοντας τις δράσεις και τη χρηματοδότηση που εστιάζουν στη διάσταση του φύλου, και μεριμνώντας ώστε η διαδικασία επανεξέτασης όλων των πρωτοβουλιών της στρατηγικής Global Gateway και της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη» να είναι ευαισθητοποιημένη ως προς τη διάσταση του φύλου. Η ανάλυση ως προς τη διάσταση του φύλου και η συλλογή δεδομένων ανά φύλο είναι ζωτικής σημασίας για την εφαρμογή στοχευμένων πολιτικών και την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων τους. Η ΕΕ θα συνεχίσει επίσης να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια την οποία χρηματοδοτεί ανταποκρίνεται επαρκώς στις ανάγκες των γυναικών, των κοριτσιών, των ανδρών και των αγοριών.

Για περισσότερες πληροφορίες

Κοινή ενδιάμεση έκθεση για το GAP III

Ισότητα των φύλων (europa.eu)

Σχέδιο δράσης για θέματα φύλου Ιστορίες αλλαγής | Capacity4dev (europa.eu)

Φόρουμ της στρατηγικής Global Gateway: Η ΕΕ ενισχύει την απασχόληση στο Τατζικιστάν με δημοσιονομική στήριξη ύψους 30 εκατ. ευρώ (europa.eu)

Η ΕΕ και η Μονάδα του ΟΗΕ για τις Γυναίκες θα ενισχύσουν τους συνασπισμούς για τα δικαιώματα των γυναικών οι οποίοι αγωνίζονται για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών (europa.eu)

Σύνοδος κορυφής για τη δημοκρατία: η ΕΕ εγκαινιάζει προγράμματα ορόσημα για την ενδυνάμωση των νέων ως βασικών παραγόντων της δημοκρατίας (europa.eu)

ΕΕ και Λατινική Αμερική και Καραϊβική (europa.eu)

Επενδύσεις σε νέες επιχειρήσεις στην Αφρική (europa.eu)

Σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και δικαιώματα στην Αφρική (europa.eu)

Ζητήματα φύλου για την ανάπτυξη στην Ουγκάντα

Δηλώσεις

Το GAP ΙΙΙ έχει συμβάλει καθοριστικά στο να καταστεί η ισότητα των φύλων στρατηγική προτεραιότητα στην εξωτερική δράση της ΕΕ. Βοήθησε να αυξηθούν οι πρωτοβουλίες και η χρηματοδότηση υπέρ της ενδυνάμωσης των γυναικών και των κοριτσιών ως βασικού μοχλού αλλαγών. Έχουμε επίγνωση των προκλήσεων ενώπιον των οποίων βρισκόμαστε και παραμένουμε απόλυτα προσηλωμένοι και προσηλωμένες στη συνέχιση αυτής της πορείας προς ένα πιο δίκαιο και χωρίς αποκλεισμούς μέλλον.

Ύπατος εκπρόσωπος / αντιπρόεδρος, κ. Τζουζέπ Μπορέλ - 21/11/2023

Είμαι περήφανη που το φιλόδοξο σχέδιο δράσης της ΕΕ για θέματα φύλου συμβάλλει στον περιορισμό των ανισοτήτων και στην ενδυνάμωση των γυναικών και των κοριτσιών σε όλη τους την πολυμορφία. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε τις πολιτικές μας προσπάθειες και να διατηρήσουμε τα κονδύλια και την αποτελεσματικότητα της χρηματοδότησης για την ισότητα των φύλων παρατείνοντας έως το τέλος του 2027 τη διάρκεια του σχεδίου δράσης για θέματα φύλου στην εξωτερική δράση ώστε η διάρκειά του να ευθυγραμμιστεί με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ. Η ΕΕ επενδύει σε έναν κόσμο με ισότητα των φύλων και ενσωματώνει τον φιλόδοξο αυτό στόχο στη στρατηγική Global Gateway.

κ. Γιούτα Ουρπιλάινεν, επίτροπος Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων - 21/11/2023