
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει το ProtectEU — μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την εσωτερική ασφάλεια, σκοπός της οποίας είναι να στηρίξει τα κράτη μέλη και να ενισχύσει την ικανότητα της ΕΕ να εγγυάται την ασφάλεια των πολιτών της. Η στρατηγική παρουσιάζει ένα φιλόδοξο όραμα και σχέδιο εργασίας για τα επόμενα έτη, με μια πιο ισχυρή νομική εργαλειοθήκη, αυξημένη ανταλλαγή πληροφοριών και στενότερη συνεργασία.
Σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφάλειας και ένα εξελισσόμενο γεωπολιτικό τοπίο, όπου αυξάνονται οι υβριδικές απειλές από εχθρικά ξένα κράτη και από παράγοντες που έχουν κρατική υποστήριξη, πολλαπλασιάζονται τα ισχυρά δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος και η δραστηριότητα των εγκληματιών και των τρομοκρατών στο διαδίκτυο εντείνεται όλο και περισσότερο, η Ευρώπη πρέπει να επανεξετάσει την προσέγγισή της όσον αφορά την εσωτερική ασφάλεια. Η στρατηγική, που ανακοινώθηκε από την πρόεδρο κ. φον ντερ Λάιεν στις πολιτικές κατευθύνσεις της, θα αναβαθμίσει την αντίδραση της Ένωσης σε παραδοσιακές και σε νέες απειλές κατά της εσωτερικής ασφάλειας.
Η στρατηγική αποσκοπεί στην προώθηση της αλλαγής νοοτροπίας όσον αφορά την εσωτερική ασφάλεια, με μια προσέγγιση που αφορά το σύνολο της κοινωνίας, η οποία δραστηριοποιεί τους πολίτες, τις επιχειρήσεις, τους ερευνητές και την κοινωνία των πολιτών. Οι πτυχές της ασφάλειας θα ενσωματωθούν στην ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών, ενώ την εφαρμογή της στρατηγικής θα στηρίξει ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο διακυβέρνησης της εσωτερικής ασφάλειας.
Όπως δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Η ασφάλεια είναι μία από τις βασικές προϋποθέσεις για ανοικτές, ζωντανές κοινωνίες και για μια ακμάζουσα οικονομία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δρομολογούμε σήμερα μια σημαντική πρωτοβουλία για την καλύτερη αντιμετώπιση των απειλών κατά της ασφάλειας, όπως η τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα, η έξαρση του κυβερνοεγκλήματος και οι επιθέσεις κατά των κρίσιμων υποδομών μας. Θα ενισχύσουμε την Ευρωπόλ και θα παράσχουμε στις αρχές επιβολής του νόμου σύγχρονα εργαλεία για την καταπολέμηση του εγκλήματος. Ωστόσο, στην ενίσχυση της ασφάλειας όλων μπορούν να συμβάλουν επίσης οι ερευνητές και οι επιχειρήσεις, αλλά και οι πολίτες.»
Η ευρωπαϊκή στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας συμπληρώνει τη στρατηγική για την Ένωση Ετοιμότητας και τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή άμυνα. Μαζί με την επικείμενη Ευρωπαϊκή Ασπίδα Δημοκρατίας, διαμορφώνουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για μια ασφαλή, προστατευμένη και ανθεκτική ΕΕ.
Βασικοί στόχοι και δράσεις
Μια νέα ευρωπαϊκή διακυβέρνηση της εσωτερικής ασφάλειας
Το νέο τοπίο απειλών απαιτεί αλλαγή νοοτροπίας και αναβαθμισμένη προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά την εσωτερική ασφάλεια:
- προσδιορισμό των πτυχών των πρωτοβουλιών της Επιτροπής που αφορούν την ασφάλεια και την ετοιμότητα εξαρχής και καθ' όλη τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διαδικασίας,
- τακτικές αναλύσεις απειλών που σχετίζονται με την εσωτερική ασφάλεια για την υποστήριξη του έργου της Ακαδημίας Ασφαλείας και των επαφών στο Συμβούλιο,
- τακτική υποβολή εκθέσεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την παρακολούθηση και τη στήριξη της υλοποίησης βασικών πρωτοβουλιών.
Πρόβλεψη απειλών κατά της ασφάλειας μέσω νέων τρόπων ανταλλαγής πληροφοριών
Θεμέλιο της ασφάλειας είναι η αποτελεσματική πρόβλεψη, επομένως η ΕΕ πρέπει να βασίζεται σε υψηλής ποιότητας επίγνωση της κατάστασης και ανάλυση απειλών:
- να αναπτύσσει τακτικές επισκοπήσεις του τοπίου των απειλών για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ, με βάση διάφορες αξιολογήσεις κινδύνων και απειλών οι οποίες διενεργούνται ιδίως από τους οργανισμούς της ΕΕ,
- να ενισχύσει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών με την Ενιαία Ικανότητα Ανάλυσης Πληροφοριών της ΕΕ
- να διασφαλίσει την καλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών και των οργανισμών και φορέων της ΕΕ.
Αποτελεσματικότερα εργαλεία για τις αρχές επιβολής του νόμου και ισχυρότεροι οργανισμοί ΔΕΥ
Οι αρχές επιβολής του νόμου χρειάζονται τα κατάλληλα εργαλεία για να σημειώνουν αποτελέσματα. Δεδομένου ότι το 85 % των ποινικών ερευνών βασίζεται σε ψηφιακές πληροφορίες, τα εργαλεία αυτά περιλαμβάνουν τη νόμιμη πρόσβαση σε δεδομένα:
- νέα εντολή προς την Ευρωπόλ ώστε να μετατραπεί σε μια πραγματικά επιχειρησιακή αστυνομική υπηρεσία, ώστε να ενισχυθεί η στήριξη προς τα κράτη μέλη,
- ενίσχυση του Frontex, της Eurojust και του ENISA και εξασφάλιση στενής συνεργασίας μεταξύ οργανισμών,
- ενίσχυση των επιχειρησιακών ικανοτήτων με σύστημα κρίσιμων επικοινωνιών που θα επιτρέπει τη διασυνοριακή επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων αρχών,
- οδικός χάρτης σχετικά με τη νόμιμη και αποτελεσματική πρόσβαση σε δεδομένα για τις αρχές επιβολής του νόμου,
- τεχνολογικός χάρτης πορείας για την κρυπτογράφηση, καθώς και εκτίμηση επιπτώσεων με σκοπό την επικαιροποίηση των κανόνων της ΕΕ για τη διατήρηση δεδομένων.
Οικοδόμηση ανθεκτικότητας έναντι των υβριδικών απειλών
Η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της έναντι των υβριδικών απειλών, προστατεύοντας τις υποδομές ζωτικής σημασίας, ενισχύοντας την κυβερνοασφάλεια και καταπολεμώντας τις διαδικτυακές απειλές:
- τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν πλήρως την οδηγία για την ανθεκτικότητα των κρίσιμων οντοτήτων και την οδηγία για την ασφάλεια των συστημάτων δικτύου και πληροφοριών,
- μια νέα νομοθετική πράξη για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και νέα μέτρα για τη διασφάλιση των υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους και τηλεπικοινωνιών και την ανάπτυξη της τεχνολογικής αυτοδυναμίας,
- μέτρα για τη μείωση των εξαρτήσεων από έναν μόνο ξένο προμηθευτή και την ελαχιστοποίηση του κινδύνου για τις αλυσίδες εφοδιασμού μας από προμηθευτές υψηλού κινδύνου, καθώς και αναθεώρηση των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις,
- ενίσχυση της ασφάλειας των κόμβων μεταφορών με στρατηγική της ΕΕ για τους λιμένες, και νέα συστήματα υποβολής εκθέσεων για την ενίσχυση της αεροπορικής ασφάλειας, των μεταφορών και των αλυσίδων εφοδιασμού,
- σχέδιο δράσης κατά των χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών (ΧΒΡΠ) απειλών.
Καταπολέμηση του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος;
Απαιτούνται αυστηρότεροι κανόνες για να καταπολεμηθούν τα δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος. Πρέπει να είναι δυνατή η δέσμευση των οικονομικών τους πόρων από τις αρχές επιβολής του νόμου. Τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται καλύτερα από το οργανωμένο έγκλημα:
- νέο νομικό πλαίσιο για το οργανωμένο έγκλημα, με αυστηρότερους κανόνες για τις έρευνες,
- νέα στρατηγική και σχέδιο δράσης για τα ναρκωτικά και τη διακίνηση ναρκωτικών,
- σχέδιο δράσης για την προστασία των παιδιών από το έγκλημα,
- ενίσχυση της προσέγγισης «παρακολούθηση της διαδρομής χρήματος», μεταξύ άλλων με την πλήρη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των νέων κανόνων για την ανάκτηση και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων,
- νέα νομοθεσία για την καταπολέμηση της διακίνησης πυροβόλων όπλων, νέες στρατηγικές της ΕΕ για την εμπορία ανθρώπων και για τα δικαιώματα των θυμάτων.
Καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού
Καθώς το επίπεδο τρομοκρατικών απειλών στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι υψηλό, η ΕΕ πρέπει να είναι καλά εξοπλισμένη για την πρόβλεψη απειλών, την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης, την προστασία των πολιτών και την αντιμετώπιση επιθέσεων:
- νέο θεματολόγιο της ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού,
- νέα εργαλειοθήκη για την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης,
- μελέτη σκοπιμότητας για ένα νέο ενωσιακό σύστημα για την παρακολούθηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Η ΕΕ ως ισχυρός παγκόσμιος παράγοντας στον τομέα της ασφάλειας
Η ΕΕ, για να αντιμετωπίσει τον αντίκτυπο της παγκόσμιας αστάθειας, πρέπει να υπερασπίζεται ενεργά τα συμφέροντά της στον τομέα της ασφάλειας πέρα από τα σύνορά της, με ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και:
- ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων με βασικές περιοχές όπως η Λατινική Αμερική και η περιοχή της Μεσογείου,
- σύναψη, από την Ευρωπόλ και την Eurojust, διεθνών συμφωνιών, μεταξύ άλλων με σκοπό τη σύσταση κοινών επιχειρησιακών ομάδων με τις τοπικές αρχές επιβολής του νόμου,
- ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών με αξιόπιστες τρίτες χώρες,
- ολοκλήρωση της αναθεώρησης του μηχανισμού αναστολής της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης και αντιμετώπιση ζητημάτων ασφάλειας στην επικείμενη στρατηγική για τις θεωρήσεις.
Ιστορικό
Η Επιτροπή, από κοινού με την Ευρωπόλ, έχει διασφαλίσει ότι οι δράσεις της στρατηγικής για την εσωτερική ασφάλεια υποστηρίζονται από στοιχεία από την αξιολόγηση απειλών όσον αφορά το σοβαρό και το οργανωμένο έγκλημα της ΕΕ (SOCTA της ΕΕ). Η αξιολόγηση που παρουσιάστηκε στις 18 Μαρτίου επισημαίνει τους τομείς εγκληματικότητας των οποίων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα και τις βασικές απειλές που έχει απέναντί της η ΕΕ για τα επόμενα τέσσερα έτη.
Για περισσότερες πληροφορίες
- Ευρωπαϊκή στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας
- Ενημερωτικό δελτίο
- Ερωτήσεις και απαντήσεις
- ΓΔ Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων — Εσωτερική Ασφάλεια
Δηλώσεις
Η ασφάλεια είναι μία από τις βασικές προϋποθέσεις για ανοικτές, ζωντανές κοινωνίες και για μια ακμάζουσα οικονομία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δρομολογούμε σήμερα μια σημαντική πρωτοβουλία για την καλύτερη αντιμετώπιση των απειλών κατά της ασφάλειας, όπως η τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα, η έξαρση του κυβερνοεγκλήματος και οι επιθέσεις κατά των κρίσιμων υποδομών μας. Θα ενισχύσουμε την Ευρωπόλ και θα παράσχουμε στις αρχές επιβολής του νόμου σύγχρονα εργαλεία για την καταπολέμηση του εγκλήματος. Ωστόσο, στην ενίσχυση της ασφάλειας για όλους μπορούν να συμβάλουν και οι ερευνητές και οι επιχειρήσεις, ακόμα και οι πολίτες.
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η ασφάλεια αποτελεί προϋπόθεση για τη δημοκρατία και για την ευημερία της οικονομίας. Η ΕΕ πρέπει να είναι τολμηρή και προδραστική στην αντιμετώπιση των πολύπλοκων προκλήσεων που έχουμε απέναντί μας στον τομέα της ασφάλειας. Θα κάνουμε την ΕΕ ασφαλέστερη, ενισχύοντας τις ικανότητές μας, αξιοποιώντας την τεχνολογία, ενισχύοντας την κυβερνοασφάλεια και καταπολεμώντας αποφασιστικά τις απειλές κατά της ασφάλειας. Η στρατηγική αυτή, μαζί με την Ένωση Ετοιμότητας, τη Λευκή Βίβλο για την άμυνα και την επικείμενη Ασπίδα Δημοκρατίας, καθορίζει το όραμα για μια ασφαλή, προστατευμένη και ανθεκτική Ένωση.
Χένα Βίρκουνεν, εκτελεστική αντιπρόεδρος αρμόδια για την τεχνολογική κυριαρχία, την ασφάλεια και τη δημοκρατία
Σε ένα τοπίο απειλών που εξελίσσεται ταχέως, η ασφάλεια αποτελεί καθήκον της εποχής μας. Αυτό απαιτεί αλλαγή νοοτροπίας. Η στρατηγική ProtectEU θα συμβάλει στην προώθηση μιας νέας νοοτροπίας ασφάλειας στην ΕΕ και θα μας εφοδιάσει με καλύτερα μέσα πρόβλεψης, πρόληψης και αντιμετώπισης των απειλών κατά της εσωτερικής μας ασφάλειας.
Μάγκνους Μπρούνερ, επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης
Λεπτομέρειες
- Ημερομηνία δημοσίευσης
- 1 Απριλίου 2025
- Ημερομηνία δημοσίευσης
- Αντιπροσωπεία στην Ελλάδα