Η Επιτροπή ανακοινώνει τις 21 συστάσεις της ομάδας Eυρωπαίων πολιτών για την καταπολέμηση του μίσους στην κοινωνία

Αθήνα, 22/05/2024

Στην τελική συνεδρίαση της ομάδας Ευρωπαίων πολιτών για την αντιμετώπιση του μίσους στην κοινωνία, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 17-19 Μαΐου στις Βρυξέλλες, 150 Ευρωπαίοι πολίτες απηύθυναν 21 συστάσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές αρχές για την καταπολέμηση του μίσους σε όλες τις μορφές και για την προώθηση του αλληλοσεβασμού.

Καμία μορφή μίσους και μισαλλοδοξίας δεν είναι συμβατή με τις αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, που κατοχυρώνονται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τους τελευταίους μήνες και χρόνια καταγράφεται σημαντική αύξηση της ρητορικής και των εγκλημάτων μίσους σε όλη την ΕΕ, εντός και εκτός διαδικτύου. Στις 6 Δεκεμβρίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση με τίτλο «Το μίσος δεν έχει θέση εδώ: η Ευρώπη ενωμένη ενάντια στο μίσος», η οποία ζητά να αυξηθούν οι προσπάθειες καταπολέμησης του μίσους με ενίσχυση των δράσεων στο πλαίσιο διαφόρων πολιτικών, όπως η ασφάλεια, η ψηφιακή τεχνολογία, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός.

Η ανακοίνωση ζητεί ειδικότερα τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού χώρου διαλόγου, στον οποίο πολίτες από όλη την ΕΕ θα συζητούν τρόπους μετάβασης από το μίσος και τον διχασμό στην κοινή απόλαυση των ευρωπαϊκών αξιών της ισότητας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας. Μέσω της ομάδας Ευρωπαίων πολιτών για την αντιμετώπιση του μίσους στην κοινωνία, η Επιτροπή ανταποκρίθηκε άμεσα στην πρόσκληση αυτή.

Από τον Απρίλιο του 2024, οι πολίτες συνεδριάζουν και συζητούν τα βαθύτερα αίτια και κίνητρα του μίσους, καθώς και τρόπους καταπολέμησής του εντός και εκτός διαδικτύου.

Οι απόψεις που θα κατατεθούν από την ομάδα και από την πλατφόρμα συμμετοχής των πολιτών θα συζητηθούν από το Σώμα των Επιτρόπων και θα στηρίξουν το μελλοντικό έργο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καταπολέμηση της ρητορικής και των εγκλημάτων μίσους. Σε μεταγενέστερη ημερομηνία θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση ανατροφοδότησης, στην οποία οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Επιτροπής θα ενημερώσουν την ομάδα για το πώς ελήφθησαν υπόψη οι συστάσεις τους.

Οι τελικές συστάσεις παροτρύνουν την Επιτροπή να εστιάσει ιδίως στα εξής:

• Δημόσια εκστρατεία ευαισθητοποίησης σχετικά με το μίσος και τα υφιστάμενα μέτρα και δράσεις αντιμετώπισής του
• Δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής πλατφόρμας με πληροφορίες, πόρους, μέτρα και συστήματα στήριξης σχετικά με το μίσος
• Ευρωπαϊκή κάρτα ασφαλούς πλοήγησης του διαδικτύου
• Εκπαίδευση στην ανοχή
• Ενίσχυση των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων των παιδιών και των νέων για την πρόληψη του μίσους
• Εκπαίδευση κάθε γενιάς για κάθε έθνους σχετικά με τη μη βίαιη επικοινωνία
• Διαφημίσεις για την καταπολέμηση του μίσους
• Αξιοπιστία, γεγονότα και διαφάνεια: επαλήθευση και αποσαφήνιση των πηγών χρηματοδότησης της πληροφόρησης
• Η Ευρώπη σε συναντά: συμμετοχικά μέσα για τους πολίτες
• Αντιμετώπιση της ανωνυμίας στο διαδίκτυο για την καταπολέμηση του μίσους
• Μία Ευρώπη, ένας ορισμός: ποινικοποίηση της ρητορικής μίσους
• Διαχείριση της ΤΝ: προστασία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τη ρητορική μίσους
• Σπάσε τη φούσκα: προώθηση διαφορετικών προοπτικών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
• Παροχή βοήθειας για να ξανααποκτήσει η ζωή νόημα
• Σύσταση ανεξάρτητης επιτροπής εμπιστοσύνης
• Ο άνθρωπος στο επίκεντρο: αντιμετώπιση της κοινωνικής ανισότητας για την καταπολέμηση του μίσους στην ΕΕ
• Εθνικά γραφεία καταπολέμησης του μίσους στα κράτη μέλη
• Ευρωπαϊκό πρωτόκολλο αποτελεσματικής αντίδρασης στις κοινοποιήσεις εγκλημάτων μίσους
• Διάδοση στα σχολεία μιας νοοτροπίας διαλόγου εμπνευσμένης από τις ομάδες πολιτών
• Δημιουργία ομάδων Ευρωπαίων πολιτών για νέους (ηλικίας 16-25 ετών) με σκοπό την καταπολέμηση του μίσους
• Ανάπτυξη εθελοντικών υπηρεσιών πολιτών για ενήλικες στις τοπικές κοινότητες

Ιστορικό

Στηρίζοντας την προτεραιότητα της Προέδρου Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να οικοδομήσει μια ευρωπαϊκή δημοκρατία έτοιμη για το μέλλον, οι ομάδες Ευρωπαίων πολιτών και τα διαδικτυακά εργαλεία συμμετοχής των πολιτών έχουν ενσωματωθεί ως στοιχείο του δημοκρατικού βίου στην ΕΕ, ως ένα από τα βασικά αποτελέσματα της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Οι ομάδες αυτές δίνουν στους πολίτες φωνή στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ. 

Τα εγκλήματα μίσους και η ρητορική μίσους είναι παράνομα σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, την απόφαση-πλαίσιο του 2008 για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου Η Επιτροπή διαθέτει ολοκληρωμένη εργαλειοθήκη πολιτικής για την αντιμετώπιση της ρητορικής και των εγκλημάτων μίσους. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει ειδικές στρατηγικές της ΕΕ, όπως η στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και τη διαφύλαξη της εβραϊκής ζωής, το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την ισότητα, την ένταξη και τη συμμετοχή των Ρομά, και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση του ρατσισμού.

Οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες στις ομάδες Ευρωπαίων πολιτών επιλέγονται με τη χρήση εργαλείων για την τυχαία σύνθεση έγκυρων αριθμών κινητού τηλεφώνου. Προκειμένου οι ομάδες να αντικατοπτρίζουν την κοινωνικοδημογραφική σύνθεση της Ευρώπης, η διαδικασία διασφαλίζει ότι οι επιλογές είναι αντιπροσωπευτικές της πολυμορφίας της ΕΕ. Ένα σύστημα ποσοστώσεων εξασφαλίζει ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στην ομάδα και ορίζει ότι το ένα τρίτο της ομάδας πρέπει να αποτελείται από νέους και νέες ηλικίας 16-25 ετών. Άλλα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά σχετίζονται με το επίπεδο εκπαίδευσης, τη γεωγραφική θέση και το επάγγελμα. 

Οι πολίτες συνεργάζονται σε μικρές ομάδες των 10-15 ατόμων και σε συνόδους ολομέλειας. Μια ομάδα διευκόλυνσης παρέχει υποστήριξη, ενώ μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων παρέχει πρόσθετες συμβολές. Βάσει των συζητήσεων, οι πολίτες διατυπώνουν συστάσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για να τις λάβει υπόψη κατά τον καθορισμό πολιτικών και πρωτοβουλιών. Η πλατφόρμα συμμετοχής των πολιτών αποτελεί βασικό μέρος του νέου οικοσυστήματος συμμετοχής των πολιτών, το οποίο υλοποιεί μια δέσμευση της ανακοίνωσης που εκδόθηκε σε συνέχεια της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. 

Περισσότερες πληροφορίες
Πλατφόρμα συμμετοχής των πολιτών 
Ομάδα Ευρωπαίων πολιτών για την αντιμετώπιση του μίσους στην κοινωνία 
Συστάσεις
Εργαλειοθήκη της Επιτροπής για την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους και των εγκλημάτων μίσους
Κοινή ανακοίνωση «Το μίσος δεν έχει θέση εδώ: η Ευρώπη ενωμένη ενάντια στο μίσος»

 

Δηλώσεις
«Παρατηρούμε αύξηση των μηνυμάτων μίσους, ιδίως στο διαδίκτυο. Τα μηνύματα αυτά οξύνουν ακόμη περισσότερο την πόλωση των κοινωνιών μας και την υπονόμευση της δημοκρατίας. Στη χειρότερη περίπτωση, η βίαιη ρητορική μπορεί να οδηγήσει σε βίαιες ενέργειες. Χαίρομαι που οι πολίτες, στο πλαίσιο της ομάδας Ευρωπαίων πολιτών, αναγνώρισαν τους κινδύνους της ρητορικής μίσους και διατύπωσαν σαφείς και φιλόδοξες συστάσεις για την καταπολέμησή της.»
Βιέρα Γιούροβα, Aντιπρόεδρος για θέματα Αξιών και Διαφάνειας

 «Το μίσος αποτελεί τεράστιο κίνδυνο για τη δημοκρατία μας. Σε αυτή την ομάδα Ευρωπαίων πολιτών συμμετείχαν πολίτες απ’ όλες τις γενιές κι όλες τις γωνιές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μαζί, σε έναν χώρο που παρείχε διαφάνεια και ασφάλεια, εξέτασαν το κρίσιμο αυτό ζήτημα και διατύπωσαν άρτιες και εύστοχες συστάσεις. Συστήνουν ένα ευρύ φάσμα δράσεων, μεταξύ άλλων στους τομείς της εκπαίδευσης, της ψηφιακής τεχνολογίας και των μέσων ενημέρωσης, της ευαισθητοποίησης και της καταπολέμησης της παραπληροφόρησης. Με περηφάνια μοιράζομαι τις συστάσεις αυτές με την Πρόεδρο κ. φον ντερ Λάιεν και τους συναδέλφους μου στο Σώμα των Ευρωπαίων Επιτρόπων. Λίγο καιρό πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές, στην ευρωπαϊκή μας δημοκρατία δεν χωρά το μίσος.»
Ντούμπραβκα Σούιτσα, Αντιπρόεδρος για θέματα Δημοκρατίας και Δημογραφίας
 

Press Release in English