Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης
Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 αποτελεί το βασικότερο αναπτυξιακό εργαλείο υλοποίησης μιας σειράς μέτρων πολιτικής για τον αγροτικό τομέα και τις αγροτικές περιοχές της χώρας, που στοχεύουν στην ανάταξη της ελληνικής αγροτικής οικονομίας και τον αναπροσανατολισμό του παραγωγικού και αναπτυξιακού προτύπου.
O σχεδιασμός του ΠΑΑ 2014-2020 αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού τομέα, στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ανάδειξη του πολυλειτουργικού χαρακτήρα των αγροτικών περιοχών.
Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 εγκρίθηκε το Δεκέμβριο του 2015. Η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) για την Ελλάδα κατά την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 ανέρχεται σε €4,7 δις περίπου, τα οποία αντιστοιχούν σε περίπου €6 δις δημόσια δαπάνη.
Οι στρατηγικοί στόχοι του ΠΑΑ εξειδικεύονται σε πέντε βασικές επιχειρησιακές προτεραιότητες, οι οποίες είναι:
- Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας & της παραγωγικότητας του πρωτογενούς τομέα.
- Η αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού και η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας.
- Η ενίσχυση της αξίας αλυσίδας των εγχώριων αγροτικών προϊόντων.
- Η προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, η αντιμετώπιση και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
- Η ενίσχυση του κοινωνικού ιστού στις αγροτικές περιοχές.
Εστίαση της γεωργικής πολιτικής της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027
Η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ), που θεσπίστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη το 1962, αποτελεί κοινή πολιτική για όλες τις χώρες της ΕΕ. Επικαιροποιείται τακτικά, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι γεωργοί μπορούν να έχουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης και προκειμένου να αντιμετωπίζονται οι εξελισσόμενες απειλές για τη γεωργία, την αγροτική ζωή και το περιβάλλον.
Η ΚΓΠ χρηματοδοτείται από δύο κονδύλια από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, με τα κράτη μέλη να ελέγχουν μεγάλο μέρος των χορηγούμενων κονδυλίων και να έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν έως και 15% της χρηματοδότησής τους μεταξύ άμεσων ενισχύσεων και αγροτικής ανάπτυξης.
Αυτό επιτρέπει στα κράτη μέλη να κατανέμουν κατάλληλα τη χρηματοδότηση στις προτεραιότητες του δικού τους γεωργικού τομέα, υλοποιώντας παράλληλα τις φιλοδοξίες του χάρτη πορείας της Πράσινης Συμφωνίαςγια τη βιωσιμότητα της οικονομίας και του περιβάλλοντος της ΕΕ.
Στο πλαίσιο του πολύ σημαντικού σχεδίου ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο NextGenerationEU (NGEU), η χρηματοδότηση για την ΚΓΠ 2021-2027 έχει αυξηθεί σημαντικά, ώστε να βοηθήσει τη γεωργία να ανακάμψει από την πανδημία COVID-19 και τον οικονομικό της αντίκτυπο. Ένα πρόσθετο ποσό ύψους 26,4 δισ. ευρώ από το NGEU θα αυξήσει τη συνολική προτεινόμενη χρηματοδότηση σε 391 δισ. ευρώ για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη.
Το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027 ενισχύει σημαντικά τη χρηματοδότηση της ΚΓΠ. Συνολικά, προτείνονται 391 δισ. ευρώ για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, ποσό ανάλογο με τη σημασία της γεωργίας και της αγροτικής ανάπτυξης στην ΕΕ.
Οι γεωργοί της ΕΕ, καθώς και οι κοινότητες και οι ομάδες αγροτικής ανάπτυξης, μπόρεσαν να επωφεληθούν από δάνεια ή εγγυήσεις βάσει του προσωρινού πλαισίου της Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις που στηρίζει τις οικονομίες κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Οι γεωργοί μπορούν να λάβουν μέγιστη ενίσχυση ύψους 100.000 ευρώ ανά γεωργική εκμετάλλευση και οι εταιρείες μεταποίησης και εμπορίας τροφίμων μπορούν να λάβουν μέγιστη ενίσχυση ύψους 800.000 ευρώ.
Η ΚΓΠ 2021-2027 δίνει προτεραιότητα στις μικρές και μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ενθαρρύνει τους νέους γεωργούς να ενταχθούν στο επάγγελμα και επικεντρώνεται στην καλύτερη αγροτική ανάπτυξη.
Η ΚΓΠ, σε συνδυασμό με τα χρηματοδοτικά κίνητρα και την έρευνα, έχει ως στόχο να βοηθήσει τις νέες γενιές γεωργών με προτάσεις όπως:
- αυξημένη καθοδήγηση και μεταφορά γνώσεων
- μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τη φορολογία και τους κανόνες κληρονομικής διαδοχής
- ευκολότερη πρόσβαση σε δάνεια με χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερες περιόδους αποπληρωμής
Σχέδιο Ανάκαμψης για την Ευρώπη
Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης ανά χώρα
Μέτρα στήριξης της γεωργίας κατά την κρίση του κορονοϊού
Ενέργειες της ΕΕ για την ενίσχυση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας
Η ΚΓΠ δεν αφορά μόνο το μέλλον· έχει επίσης σχεδιαστεί για να προστατεύσει ό,τι έχουμε ήδη. Η διατήρηση της υπαίθρου της Κύπρου υποβοηθείται μέσω των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ) της ΚΓΠ
Οι αγροτικές περιοχές αποτελούν τον ιστό της κοινωνίας μας και την καρδιά της οικονομίας μας. Αποτελούν βασικό στοιχείο της ταυτότητάς μας και του οικονομικού δυναμικού μας. Θα τιμήσουμε και θα διαφυλάξουμε τις αγροτικές περιοχές μας και θα επενδύσουμε στο μέλλον τους.
Επενδύσεις και καινοτομία για μια βιώσιμη γεωργία
Οι επενδύσεις στο μέλλον της γεωργίας υποστηρίζονται μέσω του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για την έρευνα και την καινοτομία στα τρόφιμα, τη γεωργία, την αγροτική ανάπτυξη και τη βιοοικονομία.
Η ΕΕ έχει επίσης δημιουργήσει την Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας (EIP-AGRI), για να διασφαλίσει ότι η έρευνα ανταποκρίνεται στις επιτόπιες ανάγκες των γεωργών και των δασοκόμων.
Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας
Στρατηγικές της ΕΕ για την αγροτική ανάπτυξη
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει δύο νέες στρατηγικές που θα βοηθήσουν την ΚΓΠ να υλοποιήσει τις φιλοδοξίες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» έχει ως στόχο να καταστήσει τα συστήματα τροφίμων δίκαια, υγιή και φιλικά προς το περιβάλλον.
Θέτει συγκεκριμένους στόχους, όπως η μείωση κατά το ήμισυ της χρήσης φυτοφαρμάκων, η μείωση των λιπασμάτων κατά τουλάχιστον 20%, η αύξηση της γεωργικής γης που θα καλλιεργείται με βιολογική γεωργία στο 25% και η μείωση των αντιμικροβιακών ουσιών που χρησιμοποιούνται για εκτρεφόμενα ζώα κατά 50%.
Η νέα στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 αντιμετωπίζει τα βασικά αίτια της απώλειας της βιοποικιλότητας, όπως η μη βιώσιμη χρήση της γης, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η ρύπανση και τα χωροκατακτητικά ξένα είδη.
Η στρατηγική προτείνει την επαναφορά των επικονιαστών στη γεωργική γη, την ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και άλλων φιλικών προς τη βιοποικιλότητα γεωργικών πρακτικών και τη θέσπιση δεσμευτικών στόχων για την αποκατάσταση κατεστραμμένων οικοσυστημάτων.