Η Επιτροπή ξεκινά εκ νέου την επανεξέταση της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε χθες ανακοίνωση, με την οποία προβαίνει σε απολογισμό των μεταβαλλόμενων συνθηκών για την οικονομική διακυβέρνηση, μετά την κρίση της COVID-19, και ξεκινά εκ νέου τη δημόσια συζήτηση σχετικά με την επανεξέταση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ.

Η ανακοίνωση αποτελεί συνέχεια της ομιλίας της Προέδρου φον ντερ Λάιεν για την κατάσταση της Ένωσης, στην οποία ανέλαβε δέσμευση για επίτευξη συναίνεσης όσον αφορά το μέλλον του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ. Η Επιτροπή είχε προηγουμένως αναστείλει την εν λόγω δημόσια συζήτηση —η οποία ξεκίνησε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2020— προκειμένου να επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας της COVID-19.

Ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε: «Μετά την αναταραχή που προκάλεσε η πανδημία, η Ευρώπη κατευθύνεται πλέον προς πιο ήρεμα νερά. Χάρη στη συντονισμένη και δυναμική απόκρισή μας, ξεπερνάμε πλέον τις προσδοκίες ανάπτυξης. Ταυτόχρονα, όμως, ορισμένες προκλήσεις έχουν καταστεί πιο ορατές λόγω της κρίσης: υψηλότερα ελλείμματα και χρέος, μεγαλύτερες αποκλίσεις και ανισότητες, ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις. Χρειαζόμαστε κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης που να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις αυτές. Για τον λόγο αυτόν ξεκινάμε σήμερα [σ.σ. χθες] μια δημόσια συζήτηση. Θέλουμε να συγκεντρώσουμε απόψεις και ιδέες, να επιτύχουμε συναίνεση και να εξασφαλίσουμε την ανάληψη ευθύνης για την αποτελεσματική οικονομική εποπτεία. Με τον τρόπο αυτόν μπορούμε να καταστήσουμε τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας πιο βιώσιμες, δίκαιες και ανταγωνιστικές και πλήρως προετοιμασμένες για μελλοντικές προκλήσεις.»

Ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: «Μετά τον άνευ προηγουμένου κλυδωνισμό του περασμένου έτους, η οικονομία της Ευρώπης ανακάμπτει σήμερα σημαντικά. Τώρα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η μελλοντική μας ανάπτυξη θα είναι διαρκή και βιώσιμη. Ξεκινάμε εκ νέου την επανεξέταση της οικονομικής μας διακυβέρνησης σε ένα πλαίσιο τεράστιων επενδυτικών αναγκών, καθώς η κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης επιδεινώνεται κάθε χρόνο. Ταυτόχρονα, η πολύ σημαντική δημοσιονομική στήριξη που παρασχέθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας οδήγησε σε υψηλότερα επίπεδα χρέους. Οι προκλήσεις αυτές καθιστούν όλο και πιο σημαντική την ύπαρξη ενός διαφανούς και αποτελεσματικού δημοσιονομικού πλαισίου. Η επίτευξη αυτού του στόχου αποτελεί κοινή μας ευθύνη και είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της Ένωσής μας.»

Η νέα συζήτηση θα βασιστεί τόσο στην άποψη της Επιτροπής σχετικά με την αποτελεσματικότητα του πλαισίου οικονομικής εποπτείας που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 όσο και στα διδάγματα που αντλήθηκαν από την κρίση της COVID-19, τα οποία περιγράφονται στη χθεσινή ανακοίνωση. Η Επιτροπή καλεί όλα τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη να συμμετάσχουν στην εν λόγω δημόσια συζήτηση ώστε να επιτευχθεί συναίνεση σχετικά με το μέλλον του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης. Είναι ζωτικής σημασίας η θέσπιση ενός πλαισίου που μπορεί να στηρίξει πλήρως τα κράτη μέλη στην αποκατάσταση των οικονομικών και κοινωνικών ζημιών που προκλήθηκαν από την πανδημία της COVID-19 και στην αντιμετώπιση των πλέον πιεστικών προκλήσεων για την ΕΕ.

Η Επιτροπή θα εξετάσει όλες τις απόψεις που θα εκφραστούν κατά τη δημόσια συζήτηση. Το πρώτο τρίμηνο του 2022, θα παράσχει οδηγίες σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική για την προσεχή περίοδο, με σκοπό να διευκολύνει τον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών και την προετοιμασία των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης των κρατών μελών. Οι εν λόγω οδηγίες θα αποτυπώνουν την παγκόσμια οικονομική κατάσταση, την ιδιαίτερη κατάσταση κάθε κράτους μέλους και τη συζήτηση σχετικά με το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης. Η Επιτροπή θα παράσχει κατευθύνσεις σχετικά με πιθανές αλλαγές στο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης με στόχο την επίτευξη ευρείας συναίνεσης σχετικά με τη μελλοντική πορεία αρκετά πριν από το 2023.

Ένα νέο πλαίσιο μετά την πανδημία της COVID-19

Από τότε που θεσπίστηκε, το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ παρέχει καθοδήγηση στα κράτη μέλη για την επίτευξη των στόχων τους ως προς την οικονομική και δημοσιονομική τους πολιτική, τον συντονισμό των οικονομικών τους πολιτικών, την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και τη διασφάλιση υγιών δημόσιων οικονομικών. Το πλαίσιο εξελίχθηκε με την πάροδο του χρόνου και εισήχθησαν αλλαγές, όπως τα νομοθετικά μέτρα του «εξάπτυχου» και του «δίπτυχου», με σκοπό των αντιμετώπιση των νέων οικονομικών προκλήσεων.

Παρά τις εξελίξεις αυτές, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα σημεία ευπάθειας τα οποία δεν έχουν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά από το δημοσιονομικό πλαίσιο. Ταυτόχρονα, το πλαίσιο έχει καταστεί ολοένα και πιο πολύπλοκο. Επιπλέον, το οικονομικό πλαίσιο έχει μεταβληθεί σημαντικά από τότε που θεσπίστηκαν οι κανόνες.

Αυτά και άλλα ζητήματα υπήρχαν ήδη τον Φεβρουάριο του 2020, όταν η Επιτροπή παρουσίασε την ανακοίνωσή της σχετικά με την επανεξέταση της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ. Τα κύρια συμπεράσματα της επανεξέτασης εξακολουθούν να ισχύουν και να είναι επίκαιρα, αλλά οι σοβαρές επιπτώσεις της κρίσης της COVID-19 αναδεικνύουν περαιτέρω τις προκλήσεις που υπάρχουν για το πλαίσιο και οι προκλήσεις έχουν καταστεί ακόμη πιο σοβαρές.

Νέες προκλήσεις και διδάγματα

Στη δημόσια συζήτηση σχετικά με την επανεξέταση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα που είχαν εντοπιστεί στην ανακοίνωση του 2020. Τα εν λόγω ζητήματα περιλαμβάνουν τον τρόπο διασφάλισης βιώσιμων δημόσιων οικονομικών, την πρόληψη και τη διόρθωση μακροοικονομικών ανισορροπιών, την απλούστευση των ισχυόντων κανόνων και τη βελτίωση της διαφάνειά τους, της ανάληψης ευθύνης και της επιβολής τους.

Επιπλέον, κατά την επανεξέταση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ θα πρέπει να εξεταστούν οι νέες προκλήσεις που ανέδειξε η κρίση της COVID-19. Θα μπορούσαν επίσης να αντληθούν χρήσιμα διδάγματα από την επιτυχή πολιτική απόκριση της ΕΕ για την αντιμετώπιση της έξαρσης της νόσου, και ιδίως από τη διακυβέρνηση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Μια ανοικτή και συμμετοχική συζήτηση

Είναι ζωτικής σημασίας μια ευρεία και συμμετοχική συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την επίτευξη ευρείας συναίνεσης σχετικά με τη μελλοντική πορεία του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή καλεί τα ενδιαφερόμενα μέρη να συμμετάσχουν στη συζήτηση και να διατυπώσουν τις απόψεις τους σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί μέχρι στιγμής το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης και σχετικά με πιθανές λύσεις για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς του. Στα ενδιαφερόμενα μέρη περιλαμβάνονται τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, εθνικές αρχές, κοινωνικοί εταίροι και η ακαδημαϊκή κοινότητα.

Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί μέσω διαφόρων φόρουμ, όπως ειδικές συνεδριάσεις, εργαστήρια και διαδικτυακή έρευνα. Η διαδικτυακή έρευνα ξεκίνησε εκ νέου χθες και οι πολίτες, οι οργανώσεις και οι δημόσιες αρχές καλούνται να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021.

Περισσότερες πληροφορίες

Ερωτήσεις και απαντήσεις: Η Επιτροπή ξεκινά εκ νέου την επανεξέταση της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ (σύντομα διαθέσιμες στα ελληνικά)

Ανακοίνωση: Η οικονομία της ΕΕ μετά την COVID-19 — επιπτώσεις για την οικονομική διακυβέρνηση

Διαδικτυακή πλατφόρμα διαβούλευσης

Ανακοίνωση σχετικά με την επανεξέταση της οικονομικής διακυβέρνησης — Φεβρουάριος 2020

Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο

Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης

Διαδικασία μακροοικονομικών ανισορροπιών

Οδηγός για το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης

Σύνοψη της διαδικασίας για τις μακροοικονομικές ανισορροπίες

Press Release in English